چاپ افست
شاید اکثر دوستانی که این مقاله را می خوانند با چاپ افست آشنا باشند. این چاپ بیشتر برای چاپ روی متریال‌هایی مثل کاغذ و مقوا مناسب است و در اکثر کتابها و مجلات که تیراژ کم و یا متوسطی دارند با چاپ افست تولید می شوند. چاپ افست ارزانترین و راحترین پیش از چاپ را دارد و کیفیت چاپ، در آن بالاست و به راحتی می‌توانید هر طرحی را چاپ کنید. چاپ افست در دو نوع ورقی و رول وجود دارد که مدل رول آن بیشتر برای چاپ روزنامه و مجلات استفاده می‌شود.در چاپ افست از زینک برای انتقال مرکب استفاده می‌شود: ابتدا طرح از روی زینک بر روی لاستیک چاپ می‌شود و لاستیک بر روی کاغذ می‌خورد و طرح منتقل می‌شود. بنابراین شما برای تهیه زینک باید به لیتوگرافی مراجعه کنید .
چاپ فلکسو
چاپ فلکسو یکی از روشهای چاپی پرکاربرد در جهان است و برای چاپ بسیاری از متریالها استفاده می‌شود.چاپ فلکسو سهم زیادی برای چاپ بسته بندی مواد غذایی و جعبه‌ها و کارتن ها دارد. با چاپ فلکسو می‌توانید به صورت مستقیم روی کارتن چاپ کنید و این مورد در چاپهای افست و روتو امکان پذیر نیست. در این چاپ از کلیشه ها ژلاتینی که به روشهای دیجیتال و آنالوگ تولید شده اند برای انتقال مرکب استفاده می شود. چاپ فلکسو پیش از چاپ سختی دارد. کیفیت چاپ، در چاپ فلکسو متوسط است. از طرفی ،در چاپ فلکسو اگر طرح را برای چاپ آماده نکنید خروجی آن به شدت خراب خواهد شد. برای همین افرادی به عنوان تفکیک کار فایل‌ها را برای چاپ آماده می‌کنند.همچنین در چاپ فلکسو از کلیشه برای انتقال مرکب استفاده می‌شود و از آنجایی که کلیشه انعطاف پذیر است قالبیت چاپ بر روی هر سطحی را دارد ولی همین موضوع نرم بودن کلیشه باعث مشکلاتی در چاپ هم می‌شود.کلیشه از زینک گرانتر و پر تیراژتر است.
چاپ روتوگراور
چاپ روتوگراور که به آن هلیو هم گفته می‌شود یکی از قدیمی‌ترین چاپهای دنیا میباشد که از سیلندر فلزی برای انتقال مرکب استفاده می‌کند.چاپ روتو کیفیت چاپی بالایی دارد و از آنجایی که از سیلندر فلزی استفاده می‌کند می‌تواند تیراژ بسیار بالایی داشته باشد.ماشین‌های چاپ روتو به صورت استک هستند و برج‌های چاپی آن پشت سر هم قرار می‌گیرند.چاپ روتوگراور در بین چاپ‌ها سخت‌ترین پیش از چاپ را دارد و برای چاپ شما باید یک سیلندر فلزی داشته باشید. سیلندرسازی مراحل پیچیده و حساسی دارد و برای تهیه سیلندر چاپ روتوگراور باید به سیلندرسازی مراجعه کنید. کیفیت چاپ روتوگراور از بقیه چاپ‌ها بیشتر است .لازم به ذکر است که سیلندر از کلیشه و زینک گرانتر بوده و تیراژ چاپی که سیلندر دارد بیشتر از کلیشه و زینک است.
چاپ گراور در مقابل چاپ فلکسو
در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی، چاپ روتوگراور تنها روش مورد استفاده برای لفاف های بسته بندی با کیفیت بالا محسوب می شد. در آن زمان روتوگراور از نظر میزان استفاده، کیفیت و کارایی از فلکسوگرافی جلوتر بود. مزیت عمده این روش، امکان چاپ با کیفیت بالاتر از روش های دیگر چاپی و روی هر نوع سطح بود. با این وجود چاپ فلکسوگرافی در دهه ۷۰ فاصله موجود را بسیار کمتر کرد. دلیل این امر نیز قابلیت صرفه جویی در استفاده از حلال در این روش میباشد. به تدریج و با ساخت مرکب های محلول در آب و مرکب های UV وابستگی چاپ فلکسو به حلالهای رایج در چاپ به حداقل رسید. در این میان، استفاده از مرکب های محلول در آب در چاپ روتوگراور مشکلات خاص خود را داشته و نتوانست پا به پای فلکسو پیشرفت کند . همین توانایی فلکسو باعث پیشی گرفتن این روش چاپی از روتوگراور شد. در سال ۱۹۸۲ نزدیک به ۲۳ درصد از کل مرکب های فروخته شده در چاپ گراور مصرف می شد، در حالیکه امروز این رقم در حدود ۱۷ درصد است. ازطرف دیگر سهم فلکسو که در سال ۱۹۸۲ حدود ۱۷ درصد بود، اکنون به ۲۳ درصد از کل مصرف مرکب صنایع چاپ رسیده است. در دو دهه اخیر این دو روش چاپ رشد عکس هم داشته اند؛ درحالیکه چاپ افست سهمی تقریباً ثابت و در حدود ۴۰ درصد داشته است .
یکی از شاخص های عمده روش چاپ روتوگراور امکان استفاده از محدوده وسیعی از انواع رزین ها و حلالهای مرکب میباشد .دلیل این امر نیز لاستیکی یا پلیمری نبودن سطح سیلندر گراور میباشد که حلال ها روی آن اثر مخرب ندارند. دلیل دیگر برتری فلکسوگرافی، مقرون به صرف بودن آن در انجام تیراژهای پایین‌تر میباشد. تنوع محصولات و بازار چاپهای کم حجم کوتاه در این میان نقش اساسی ایفا می کند. واضح است چاپخانه‌ها به دنبال منافع بیشتر هستند و روشی به کار می برند که حداکثر سود را نصیبشان کند .البته لازم به ذکر است دست اندکاران فن آوری روتوگراور نیز بیکار ننشسته و پیشرفت‌هایی در این صنعت رقم زده اند. از جمله می توان به سیستم های تعویض سیلندر اشاره کرد. ادغام این فن آوری با کیفیت مطلوب چاپ روتوگراور بستر مناسبی برای پیشرفت این روش ایجاد کرده است . به جرأت می توان گفت روش چاپ روتوگراور از جمله با‌کیفیت‌ترین روشهای چاپ در قرن اخیر می باشد. با وجود از دست دادن بخش اقتصادی بازار، هنوز هم در چاپ لفاف های بسته بندی با کیفیت بالا طرح‌های پیچیده بازار ویژه خود را دارد و پایان دوره استفاده از مرکب های پایه حلال در چاپ لفاف های بسته بندی باکیفیت بالا توسط روتوگراور چندان نزدیک به نظر نمی رسد . مزایای اصلی فلکسوگرافی نسبت به گراور عبارتند از:
- چاپ بسیار پر سرعت
- برنامه های بسیار متنوع
- هزینه های پایین تر برای چاپ های کوتاه و متوسط.
چاپ گراور در مقابل افست
رقابت عمده تنها میان روتوگراور و فلکسوگرافی نیست، بلکه چاپ افست نیز در حال اشغال سهم روتوگراور در چند دهه اخیر بوده است. پیش بینی می‌شود در دهه آینده این رقابت جدی‌تر شود. هلیوگرام یا همان روتوگراور، سیستم چاپ گود است با کیفیتی بسیار نزدیک به چاپ افست. هرچند مراحل آماده سازی این نوع چاپ بسیار گرانتر از انواع دیگر، چاپ چون افست و فلکسو می باشد اما برای چاپ ایده آل به شکل رول بر روی BOPP و موادی از این قبیل، بهترین انتخاب محسوب می‌شود. بخصوص اینکه مصرف لفاف هایی از این نوع برای کارخانجات تولیدی همیشگی و با تیراژ بالا باشد. دلیل آن هم این است که با سیلندر تهیه شده، می توان در تیراژ میلیونی چاپ کرد در حالی که در روش افست برای تیراژهای بالا بایستی زینک های مجدد تهیه کرد. چاپ هلیو دارای دستگاههای بسیار بزرگ و دارای بیشترین سرعت چاپ در صنعت چاپ می باشد که توانایی چاپ با بالاترین کیفیت و ارزانترین قیمت چاپ در دنیا همچنین توانایی چاپ بصورت رول تا عرضهای متفاوت و چاپ چندین رنگ بصورت همزمان را دارا میباشد چاپ بر روی میکرونهای کم و بالا را به راحتی انجام می دهد و محدودیتی در جنس مواد چاپ شونده ندارد.
چاپ افست لیتوگرافی مقابل فلکسوگرافی
اگرچه چاپ فلکسو و چاپ افست کاملاً باهم متفاوت هستند، اما شباهت هایی نیز دارند:
چاپ افست از طیف گسترده ای از جوهرها مانند پایه روغن، پنتون، پایه فلزی و … پشتیبانی می کند و چاپ فلکسوگرافی از جوهرهای مبتنی بر حلال و UV می تواند تغذیه شود. استفاده از جوهر با پایه آب وجه مشترک دو روش می باشد.
هر دو فرآیند از چاپ روی صفحات استفاده می کنند که تصویر بر روی آنها حک شده است.اما در چاپ افست ، تصویر جوهر شده از یک صفحه به یک حامل میانی و سرانجام به یک بستر منتقل می شود. به طور خلاصه ، تصویر مستقیماً از صفحه به یک بستر منتقل نمی شود. در حالی که در چاپ فلکسو تصویر مستقیماً به یک بستر منتقل می شود. به غیر از تفاوت فرایند ، انواع صفحه و لایه های مورد استفاده نیز متفاوت است.همچنین صفحات افست از آلومینیوم ساخته شده اند که اگر به درستی از آنها مراقبت نشود، مستعد اکسیداسیون هستند .چاپ فلکسو از صفحات فتوپلیمر انعطاف پذیر استفاده می کند که در طول زمان اکسید نمی شوند. بنابراین صفحات چاپ افست نسبت به ورق های پلیمری مورد استفاده در چاپ فلکسو به نگهداری بیشتری نیاز دارند.
هر دو روش قابلیت چاپ روی طیف وسیعی از سطوح را دارند و چاپ همه کاره برای چاپ با تیراژ بالا محسوب می شوند. از چاپ افست می توان برای چاپ روی کاغذ، مقوا، پارچه و حتی پلاستیک استفاده کرد. اما چاپ فلکسو امکان استفاده از سطوحی را که لزوماً صاف یا مسطح نیستند.
مزیتی که فلکسوگرافی نسبت به لیتوگرافی دارد این است که می توان از جوهرهای بیشتری برای چاپ استفاده کرد .
مقایسه چاپ افست و چاپ فلکسو و چاپ روتوگراور
اگر بخواهیم سه چاپ اصلی افست، فلکسو و گراور را با هم مقایسه کنیم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم .
مقایسه از نظر نوع و کیفیت چاپ
به طور کلی چاپهای مختلف به سه دسته تقسیم می‌شوند. این دسته بندی از نظر سطح منتقل کننده مرکب یا همان پلیت میباشد.در چاپ افست از زینک یا پلیت آلومینیومی استفاده می‌شود و در چاپ فلکسو از کلیشه ژلاتینی و در چاپ روتو از سیلندر فلزی استفاده می‌شود. اگر بخواهیم این سه چاپ را با هم از نظر نوع چاپ مقایسه کنیم باید بگوییم که :
- چاپ افست،چاپ مسطح میباشد.
- چاپ فلکسو،چاپ برجسته میباشد.
- چاپ روتوگراور، چاپ گود میباشد.
از نظر کیفیت باید چاپ افست و روتوگراور رو حدودا در یک سطح دانست ولی معمولا چاپ روتو با ال پی ای بالاتری نسبت به افست چاپ می‌شود بنابراین می‌توانیم بگوییم که می‌تواند تصویر با جزییات بیشتری داشته باشد.ولی در فلکسو ما باید به دلایل محتلفی از ال پی ای پایین تری استفاده کنیم بنابراین فلکسو در مقام بعدی قرار می‌گیرد.
مقایسه از نظر متریال‌های قابل چاپ
چاپ افست بیشتر برای چاپ روی متریال‌های کاغذی استفاده می‌شود.ولی چاپ روتو و چاپ فلکسو می‌توانند بر روی هر نوع متریال جاذب مرکب و یا غیر جاذب مرکب چاپ کنند. از چاپ روتو و فلکسو برای چاپ روی انواع فیلم‌ها مثل پلی اتیلن‌ها و opp ها استفاده می‌شود.
مقایسه از نظر نوع ماشین آلات
در چاپ افست دو نوع ماشین چاپ داریم :ماشین های شیت یا ورقی و ماشین‌های رول .ماشین‌های ورقی برای چاپ انواع کاتالوگ و بسته بندی و بروشور استفاده می‌شوند ولی ماشین‌های رول بیشتر برای چاپ روزنامه و مجله با تیراژ بالا استفاده می‌شود.البته در چاپ افست ماشین‌هایی هم داریم که به صورت رول هستند و عرض کمی دارند و برای چاپ لیبل‌ها از آنها استفاده می‌شود.
در چاپ فلکسو سه مدل ماشین از نظر سایز داریم:ماشین‌های عرض کم – ماشین‌های عرض متوسط – ماشین های عرض زیاد
در چاپ روتو معمولا به صورت استک هستند و برج‌ها به صورت پشت سر هم قرار می‌گیرند. و سایز آنها معمولا بزرگ است و برای چاپهای پر تیراژ استفاده می‌شوند.
مقایسه از نظر نوع پلیت
در چاپ افست از زینک های آلومینیومی استفاده می‌شود.این پلیت‌ها با دستگاههای پلیت ستر تولید می‌شوند. زمان آماده شدن زینک افست کمتر از 5 دقیقه برای هر پلیت می باشد.
در چاپ روتوگراور از سیلندر‌های فلزی استفاده می‌شود که به روشهای مختلفی تولید می‌شود که از روشهای اسیدشوری ، حکالی و لیزری نام برد. تولید سیلندر از نظر فنی بسیار سخت تر و زمان‌بر‌تر از کلیشه و زینک بوده و شامل کلی مراحل تراشکاری و اسیدکاری و تولید است. زمان آماده شدن سیلندر روتوگراور چند روز کاری برای یک کار چند رنگ می باشد.
در چاپ فلکسو از کلیشه های ژلاتینی استفاده می‌شود که به دو روش آنالوگ و دیجیتال تولید می‌شوند. کلیشه از زینک گرانتر و پر تیراژتر بوده اما از سیلندر ارزانتر و کم تیراژتر است. زمان آماده شدن کلیشه فلکسو کمتر از 3 ساعت برای هر پلیت می باشد.
مقایسه از نظر نوع مرکب
در چاپ افست بیشتر از مرکب های خمیری استفاده می‌شود که به صورت هوا خشک هستند. یعنی در مجاورت هوا و حرارت خشک می‌شوند. البته در چاپ افست از مرکب‌های دیگری مثل مرکب یووی هم استفاده می‌شود.از این مرکب برای چاپ محصولاتی که بر روی متریال‌های متالایز هستند استفاده می‌شود.
در چاپ فلکسو از سه نوع مرکب استفاده می‌شود:مرکب بر پایه یووی که برای چاپ لیبل‌ها در ماشین‌های عرض کم استفاده می‌شود – مرکب برپایه حلال که برای چاپ لفاف‌ها در ماشین‌های عرض زیاد استفاده می‌شود – مرکب بر پایه آب که برای چاپ روی کاغذ و کارتن استفاده می‌شود.
در چاپ روتو از مرکب‌های پایه حلال شبیه به چاپ فلکسو البته با حلال متفاوت و ویسکوزیته متفاوت استفاده می‌شود.